نفوذ ایران در سوریه، آنچنانکه این روزها از آن سخن گفته می شود، محدود به نفوذ وکمک های نظامی نمی‌شود. این نفوذ، برآیند سه دهه فعالیت مجموعه‌ای از نهادهای دیپلماتیک، اقتصادی، عام المنفعه، سیاسی-عقیدتی، فرهنگی و البته نظامی، اطلاعاتی است.
جمهوری اسلامی ایران، بحران دو ساله سوریه را "فتنه شام" خوانده است. این را مجتبی حسینی، نماینده آیت الله خامنه ای، رهبر ایران در بحران سوریه طی نشستی درباره تحولات سوریه در قم عنوان کرد. مجتبی حسینی، دفتر آیت الله خامنه ای در سوریه را به عنوان یکی ازمهمترین ارکان نفوذ ایران در سوریه اداره می‌کند.
یکی از حوزه‌های فعالیت دفتر آیت الله خامنه ای و نماینده او در سوریه، ارتباط با ائمه جمعه و مبلغین شیعی (اغلب علوی) است. در همین چارچوب، همزمان با افزایش فشار مخالفان عمدتا سنی بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، دفتر آیت الله خامنه‌ای در سوریه، نشستی را با ائمه جمعه و مبلغان شیعی –علوی در دمشق بر گزار کرد. نشستی که با حضور نماینده رهبر ایران و سفیر این کشور برگزار شد.
نماینده آیت الله خامنه‌ای در سوریه همانند رهبر ایران معتقد است که بحران سوریه، فتنه‌ای با هدف تفرقه مذهبی است که از سوی غرب و دشمنان سوریه مدیریت و اجرا می‌شود .در چارچوب این دیدگاه او اواسط دی ماه، نگرش خود به تحولات سوریه را در نشستی تحت عنوان "فتنه شام و راهبرد مقاومت" تشریح کرد.
با وجود برگزاری چنین نشست‌هایی درایران و سوریه، به دلیل در اکثریت بودن اهل سنت در سوریه و رویکرد انتقادی بسیاری از روحانیون سنی مذهب نسبت به حکومت، امکان بازی موثر دفتر آیت الله خامنه ای در سوریه نسبت به گذشته محدودتر شده است.
در مورد حضور نظامی ایران در سوریه نیز، آمریکا و اتحادیه اروپا، این کشور را متهم کرده‌اند که فعالانه از سرکوب مردم معترض در سوریه حمایت می‌کند.
مخالفان دولت سوریه هم می‌گویند نیروهای سپاه قدس (نیروی برون مرزی سپاه پاسداران ایران) در سازماندهی و اجرای عملیات نظامی علیه مخالفان و معترضان مستقیما حضور دارد.
ایران این اتهام‌ها را رد می‌کند.
سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران ایران، سپتامبر سال پیش حضور تعدادی از نیروهای سپاه قدس در سوریه را تأیید کرد اما گفت که این حضور به معنای حضور نظامی نیست.
کمیته امداد امام خمینی: نفوذ با توزیع کالا و خدمات
کمیته امداد یکی دیگر از نهادهای نفوذ جمهوری اسلامی ایران در سوریه است که این نفوذ را از طریق توزیع مستقیم پول و ارائه خدمات اقتصادی و اجتماعی بین مردم فقیر سوریه به دست می آورد و اعمال می‌کند.
شمار جمعیت تحت پوشش این کمیته در سوریه به درستی معلوم نیست اما طبق آماری که سایت رسمی کمیته امداد امام خمینی ارائه داده است، تا پایان سال ۱۳۸۹ تعداد ۲۴۷۶ خانوار سوری با جمعیت ۹۳۳۸ نفر تحت پوشش کمک های این کمیته بوده‌اند.
افرادی که تحت پوشش این کمک‌ها قرارمی‌گیرند، عمدتا اقشار فقیر و آسیب پذیر از جمله خانواده زندانیان، افراد بی سرپرست و مهاجر، افراد کم بضاعت، ایتام و زنان مطلقه هستند.
این خدمات در زمینه‌های مختلف درمانی، فرهنگی، کمک ازدواج، کمک به تعمیر و ساخت مسکن و اهدا وام‌های قرض الحسنه در روستاها و شهرهای مهم سوریه از جمله دمشق، حمص، درعا، حماه، حلب و دیر الزور صورت می‌گیرد.
ایران امیدوار بوده که از طریق اعطای این کمک ها، نوعی نفوذ اجتماعی را در کنار نفوذ سیاسی به دست آورد. اگر چه، عمق و ماندگاری این نوع نفوذ و نیز امکان استفاده عملی ایران از نفوذ کمیته امداد در بین مردم فقیر سوریه به نفع تهران و حکومت مورد حمایت ایران در دمشق به طور دقیق مشخص و قابل سنجش نیست.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر